Sabine vertrouwt nooit meer blindelings iemand haar geld toe

"Gek doen, veel lachen en ouwehoeren en samen de kroeg op stelten zetten: met Lonneke had ik altijd de dikste pret. We leerden elkaar kennen toen ik dertien jaar geleden als uitzendkracht in een hotel kwam werken. Zij was mijn directe collega en we hadden meteen een goede klik. We gingen samen stappen en winkelen, en kwamen veel bij elkaar over de vloer. Twee jaar lang werkten we samen en ook daarna bleven we goed bevriend.

We konden lezen en schrijven met elkaar, ze was zeker een van mijn beste vriendinnen. Ik vertrouwde haar blindelings. Soms had ze sterke verhalen, het viel me op dat ze weleens overdreef. Maar ach, ze hield gewoon van goede anekdotes, dacht ik. Ik realiseerde me niet dat dit eigenlijk betekende dat Lonneke heel makkelijk loog. Daar kwam ik pas veel later achter, maar toen was ik al duizenden euro’s lichter."

"Het telefoontje waarin Lonneke mij om geld vroeg, kan ik me nog goed herinneren. Het was begin 2013. Lonneke klonk paniekerig. Het kwam erop neer dat ze heel snel drieduizend euro nodig had, anders werd ze haar huis uitgezet. Ik schrok, want ik wist helemaal niet dat ze schulden had. Even viel ik stil, en Lonneke legde uit dat ze mij niets had verteld uit schaamte. Ik vroeg of ze haar schuld niet in termijnen kon betalen. Maar nee, dat was echt niet mogelijk volgens haar. De gedachte dat zij met haar twee kleine kinderen op straat zou komen te staan, kon ik niet verdragen. Dus ik zei dat ze het geld van mij kon lenen. Ik benadrukte nog wel dat dit mijn potje voor noodgevallen was. Maar Lonneke beloofde me het in mei terug te betalen, want dan zou zij weer geld terugkrijgen van de belastingdienst. Ik kan mezelf wel tegen mijn voorhoofd slaan dat ik erin getrapt ben, nu ik er weer aan terugdenk.

Meteen na het telefoontje liep ik naar mijn laptop en maakte ik het bedrag over. Ik kneep 'm wel toen ik dat deed. Hopelijk hield Lonneke zich aan haar woord en had ik het geld over vijf maanden weer terug. Ik was ook trots en blij dat ik mijn vriendin uit de brand kon helpen en dat ze niet met haar kleintjes dakloos zou worden."

Dure babyspullen 

"Het werd mei, maar nog steeds verscheen er geen cent op mijn bankrekening. Ik polste het bij Lonneke, en ze zei dat het er echt aankwam. Ik zei tegen mezelf dat ik niet ongeduldig moest zijn. Stom, maar ik voelde me schuldig omdat ik voor mijn gevoel zo aan het aandringen was. Lonneke en ik waren al jaren dik bevriend. Ze zou me toch niet oplichten? Zo praatte ik het voor haar goed. Ik probeerde begripvol en geduldig te zijn, ook omdat ik onze vriendschap niet wilde schaden.

Vlak daarna kwam Lonneke met het nieuws dat ze zwanger was van haar derde kind. Dat vond ik een gekke timing: een baby terwijl je schulden hebt. Ik vroeg aan haar of het gepland was, waarop ze bevestigend antwoordde. Toen was ik helemaal met stomheid geslagen. Babyspullen zijn hartstikke duur, over de luiers en eventuele flesvoeding nog maar te zwijgen. Dan zou het toch nog moeilijker worden om mij terug te betalen?"

"Rond die tijd begon Lonneke afstand van mij te nemen. Zogenaamd omdat ze zich zo schaamde dat ze mij nog steeds niet had terugbetaald. Ze durfde me niet onder ogen te komen, zei ze. Ik voelde me afgedankt. Zeker toen ik niet werd uitgenodigd op de verjaardag van haar oudste kind. Dat was zo'n pijnlijke steek. Ondertussen bleef ik haar natuurlijk wel om mijn geld vragen. Lonneke beloofde me na haar bevalling terug te betalen. Natuurlijk kwam er niets. En uiteindelijk reageerde ze gewoon niet meer op mijn berichtjes en telefoontjes.

Uitgeleend geld niet terugkrijgen is vervelend. Maar het wordt problematisch als je dat geld zelf ineens hard nodig hebt. Twee jaar na mijn lening aan Lonneke, overleed mijn broer onverwachts aan een hartstilstand. Hij had geen uitvaartverzekering, dus mijn man en ik betaalde van ons laatste spaargeld zijn crematie. Ik liet Lonneke weten dat mijn broer overleden was. Ik kreeg een appje met 'gecondoleerd', maar nooit een belletje hoe het met me ging. Een jaar later overleed tot overmaat van ramp het broertje van mijn man. Ook hij was niet verzekerd. Met moeite schraapten mijn man en ik wat geld bij elkaar, ook sloten we een lening af om mijn zwager een waardig afscheid te geven. Ik liet Lonneke weten dat we nu toch echt ons geld zelf nodig hadden. Ik heb haar letterlijk gesmeekt om geld. Ik vroeg om honderd euro, vijftig euro, of zelfs maar vijfentwintig euro. Maar nee. Lonneke bleef herhalen dat ze echt niets had en geen cent kon overmaken."

"Mijn man en ik belandden in een neerwaartse spiraal. We werkten beiden via een uitzendbureau en bijna gelijktijdig raakten we onze banen kwijt. Onze huur konden we niet meer ophoesten. Nu waren wíj degenen die daadwerkelijk ons huis kwijtraakten. Gelukkig konden we bij mijn schoonouders terecht, maar het was een vreselijke, stressvolle tijd. Lonneke wist hiervan, maar liet wederom niets van zich horen.

Ondertussen zag ik wel op facebook dat ze dure gelnagels liet zetten en feestjes gaf. Dat stak enorm. Ik woonde bij mijn schoonouders – die ik daar echt enorm dankbaar voor was – en zij zette de bloemetjes buiten. Dat stak enorm. Niet dat die drieduizend euro die ik tegoed had mijn man en mij van de straat had gehouden, maar het gaat om het principe. Later heb ik nog geprobeerd om een betalingsregeling met haar te treffen. Honderd euro per maand zou ze aflossen. Er is nooit iets naar me overgemaakt. Toen ik ernaar vroeg, zei ze dat ik maar bij haar bewindvoerder moest zijn. Dat had natuurlijk geen enkele zin, dan kon ik achter in de rij aansluiten. Toen besefte ik dat ik echt naar mijn centen kon fluiten."

Een flinke knauw

"Nachtenlang lag ik er wakker van, het vrat me op. Ik heb toen hulp gezocht bij een psycholoog. Ik moest leren loslaten en om minder hard te zijn voor mezelf. Want dit alles gaf me een deuk in mijn zelfvertrouwen. Ik vond mezelf de grootste sukkel op aarde. Hoe had ik nou zo dom kunnen zijn? Het was allemaal mijn eigen schuld. Ik schaamde me dood dat ik erin gestonken was. Terwijl dat de omgekeerde wereld is. Lonneke is degene die zich de ogen uit haar kop zou moeten schamen.

Mijn vertrouwen in andere mensen heeft een flinke knauw gekregen. Ik vond het doodeng om geld voor te schieten als ik pre-corona weleens concertkaartjes haalde voor vrienden. Iedereen betaalt dat dan netjes terug, maar toch krijg ik er stress van. Nooit meer zal ik een ander blindelings met mijn geld vertrouwen. En nooit meer zal ik zo onbevangen een nieuwe vriendschap opbouwen. Ondanks de therapie schaam ik me nog steeds. Mijn oude, beste vriendinnen weten niet eens van mijn lening aan Lonneke. Ik vind het moeilijk om erover te praten. Daarom is het fijn dat ik nu dit interview geef, dan kan ik hen de tekst laten lezen. Het wordt tijd dat ik de schaamte achter me laat.

Gelukkig gaat het inmiddels een stuk beter met ons. Mijn man en ik hebben beiden nieuw werk en weer een fijn huisje. Samen hebben we deze rotperiode overleefd. Soms denk ik aan Lonneke. Nog steeds snap ik niet hoe ze me dit kon aandoen. Het is duidelijk dat ze mij gebruikt heeft, en dat zij geld belangrijker vond dan vriendschap. En dat vind ik nog het pijnlijkste van alles."