Op de lijst met octrooiaanvragen voor 3D-printen behoren Nederlandse bedrijven tot de top. Twee innovatieve mkb-bedrijven uit ons land doen het goed: Suprapolix en Luxexcel. Wat zijn dit voor een bedrijven?
Nederland staat op de vierde plek in Europa als het gaat om het aantal octrooiaanvragen voor 3D-printen, na grote landen als Duitsland, het VK en Frankrijk, blijkt uit een overzicht van het Europees Octrooibureau.
Octrooi: bescherming
Een octrooi is het alleenrecht van een bedrijf of persoon om een bepaald product te mogen maken. Bedrijven of personen kunnen een octrooi aanvragen, om zo voordeel te hebben van het werk en het geld dat ze hebben gestoken in de ontwikkeling van een product.
Anders zou de één daar veel tijd en geld in steken, terwijl de ander er mee aan de haal kan gaan.
Innovatie
Het aanvragen van veel octrooien geldt als een maatstaf voor innovatie van bedrijven. Binnen Nederland domineert voor octrooiaanvragen voor 3D-printen de regio Eindhoven. Binnen Europa staat Zuidoost-Noord-Brabant zelfs op de vijfde plek.
Nederlandse ondernemingen die veel octrooien hebben aangevraagd in de periode 2010-2018 zijn DSM, TNO, Philips en Signify (de voormalige lichtdivisie van Philips).
Suprapolix en Luxexcel
Er zijn echter ook kleinere Nederlandse bedrijven die hoog scoren. Het Europees Octrooibureau noemt specifiek Suprapolix en Luxexcel. Dit zijn twee totaal verschillende bedrijven.
Zo maakt Suprapolix speciale kunststoffen die gebruikt worden bij 3D-printen, legt ceo Tony Bosman uit.
Afnemers, waarvan hij de naam liever niet noemt, zijn actief op het gebied van biomedische en zelfreparerende producten.
Implantaten
Klanten, waarmee Suprapolix samen kijkt hoe bepaalde producten kunnen worden gemaakt, produceren onder meer implantaten voor bijvoorbeeld hartkleppen en bekkenbodems.
Andere klanten gebruiken de kunststoffen van Suprapolix om zelfreparerende 3D-objecten te maken. Dat is handig als je bepaalde grote producten lastig met een 3D-printer kunt maken, of je moet een grote, dure kopen. De oplossing is verschillende kleinere onderdelen maken van zelfreparerende kunststof en die aan elkaar 'lijmen'.
De kunststoffen voor 3D-printen zijn overigens maar een relatief klein deel van de totale productie van Suprapolix, aldus Bosman.
Luxexcel
Het Nederlands-Vlaamse Luxexcel maakt machines om brilleglazen mee te 3D-printen plus inkt en software. Momenteel staat er één machine bij een klant in de VS.
De nadruk bij Luxexcel ligt echter op onderzoek en ontwikkeling. Op die afdeling werkt nu zo'n driekwart van de 30 tot 35 werknemers, aldus Xander van Mechelen, die de commerciële kant van Luxexcel voor zijn rekening neemt.
In het Belgische Turnhout staan zes machines om brillenglazen te printen, maar die worden vooral door de R&D-afdeling gebruikt, om de techniek te verbeteren en voor klanten prototypen en de eerste series te maken.
Het uiteindelijke doel van Luxexcel is echter om de techniek te ontwikkelen waarbij folies tussen delen van brillenglazen kunnen worden geplaatst. Daardoor kan je bril automatisch een zonnebril worden en verder moet er uiteindelijk bijvoorbeeld een routebeschrijving kunnen worden geprojecteerd op de binnenkant van je brillenglazen, aldus Van Mechelen.
DSM
Het grootste Nederlandse bedrijf op de lijst met octrooiaanvragen voor 3D-printen is DSM. Het levert kunststoffen om mee te 3D-printen. Zo moeten producten voor de automotivesector hittebestendig zijn, terwijl producten voor bijvoorbeeld implantaten of het bouwen van een 3D-geprinte brug (die er in Rotterdam komt) juist weer andere eigenschappen moeten hebben.
Verder heeft DSM veel kennis over de materialen en de techniek van 3D printen, legt een woordvoerder uit. Zo kon DSM snel, met 3D-printen, een prototype voor een teststaafje om op corona te testen maken. Later konden die teststaafjes op een andere manier op grote schaal worden gemaakt.
Voor DSM werken dagelijks enkele tientallen werknemers aan de ontwikkeling van 3D-printen en het maken van kunststoffen die nodig zijn om te 3D-printen.
