De compensatie die zorginstellingen, zoals ziekenhuizen en GGZ-instellingen, krijgen vanwege de coronacrisis is niet genoeg om de financiën op peil te houden. Veel bedrijven denken dat de resultaten lager uitvallen en dus kan de begroting de prullenbak in.
Die conclusie trekt Fizi, een vereniging van financiële professionals in de zorg met zo'n achthonderd leden, uit een enquête onder de leden. Er waren een kleine honderd respondenten.
Zorgbedrijven zouden niet slechter worden van deze crisis, beloofde de overheid volgens de instantie. "Maar dat dreigt nu wel te gebeuren", zegt voorzitter Jorrit Wigchert.
Door de virusuitbraak hadden ic-afdelingen van ziekenhuizen het enorm druk, maar werd reguliere zorg vaak uitgesteld. "Een knie-operatie bijvoorbeeld", aldus Wigchert. Maar ook de inzet van personeel in verpleeghuizen of de gehandicaptenzorg werd beperkt.
Ziekenhuizen en GGZ lopen inkomsten mis
Het gevolg: zorgverleners lopen inkomsten mis van uitgestelde zorg. Ze kunnen het niet declareren bij de zorgverzekeraar of moeten een deel van de bijdrage die ze als voorschot van de gemeente ontvangen terugbetalen. Eerder kwamen praktijken voor fysiotherapie zo ernstig in de problemen.
Zorgverzekeraars kondigden financiële compensatie aan voor zorgverleners die inkomsten mislopen, een regeling die loopt van maart tot en met juni. Volgens Dirk Jan van den Berg, voorzitter van Zorgverzekeraars Nederland gaat het om een "solide regeling die houvast biedt voor iedereen en snel uitvoerbaar is."
'Rekeningen kunnen nog worden betaald'
89 procent van de bijna honderd respondenten in het onderzoek van Fizi verwacht desondanks een lager jaarresultaat dan begroot. Wigchert ziet nog geen dreigende faillissementen. "De rekeningen kunnen nog worden betaald", zegt hij. Maar investeringen worden wel uitgesteld en dat is volgens hem een slechte zaak.
Door corona loopt de begroting spaak. "Het maakt nog eens pijnlijk duidelijk hoe complex de bekostiging van de zorg geregeld is", zegt hij. Er zijn verschillende regels en potjes als het gaat om declareren. "Elke gemeente en elke instelling heeft zijn eigen beleid."
'Nodeloos ingewikkeld'
Volgens Wigchert maakt dat de zaken nodeloos ingewikkeld en onwerkbaar voor de zorgbedrijven, die vaak met tientallen gemeenten en instellingen moeten samenwerken.
Tegelijkertijd is die begroting belangrijk: daarmee worden financiële verplichtingen aangegaan, zoals leningen. En wie die niet kan nakomen, krijgt problemen met de bank. "Die zijn nu wel iets coulanter, mits je kan aantonen dat de toekomst er beter uitziet."
Verantwoordingswoede
Boosheid over al deze 'verantwoordingswoede' bestaat al langer, zegt de voorzitter. Maar door corona is de discussie weer opgelaaid aan de overlegtafels. Op dit moment wordt er met verschillende partijen overlegd over de toekomst, waaronder Zorgverzekeraars Nederland, de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Nederlandse Zorgautoriteit.
"Wij zouden graag zien dan zorgverzekeraars en gemeenten gewoon alles uitbetalen zoals is begroot voor de komende twee jaar. Dat zorgt voor vertrouwen in de toekomst. Het is veel te rigide allemaal."
Streven naar continuïteit
VNG laat weten dat de gemeenten streven naar continuïteit bij de zorgbedrijven. "We willen natuurlijk voorkomen dat die omvallen, want we hebben ze hard nodig als alles weer een beetje normaal draait", zegt een woordvoerder. Daarover zouden ook al onderlinge afspraken zijn gemaakt.
Zorgverzekeraars Nederland benadrukt in een reactie ook de continuïteit. "De crisis brengt nieuwe onzekerheden met zich mee. Het is daarom niet onlogisch dat uit het onderzoek van Fizi blijkt dat het vertrouwen in de financiële positie van de zorgaanbieders niet is gegroeid", zegt een woordvoerder.
Een betere begroting is volgens haar ook niet het doel van de steun. "Zorgaanbieders worden gecompenseerd voor extra kosten en/of gederfde inkomsten door corona. Die steun is er voor vrijwel alle zorgaanbieders."
